Nieuwe Pekela staat voor grote uitdagingen, zoals een onevenwichtige woningmarkt met te veel clustering van sociale huurwoningen, beperkte voorzieningen en een verlies aan sociale samenhang. Tegelijkertijd biedt de Regio Deal Oost-Groningen, een initiatief van het Rijk ondersteund door het Masterplan Regiocentra, een unieke kans om deze problemen aan te pakken. Met ‘Thuus in Nij Pekel’ werken we samen met inwoners, organisaties en de gemeente aan een visie voor een toekomstbestendig dorp.
De gemeente Pekela vroeg ons: Hoe betrekken we inwoners actief bij het opstellen van een visie voor dorpsvernieuwing van Nieuwe Pekela?
We ontwikkelden een participatie- en communicatiestrategie die inwoners vanaf het begin centraal stelt en een duidelijke, transparante aanpak biedt. In de strategie wordt in heldere stappen samen toegewerkt naar een gedragen toekomstvisie. Hierbij staan drie kernprincipes centraal:
• Vroegtijdige betrokkenheid: Inwoners werden vanaf het begin uitgenodigd om mee te denken.
• Heldere kaders: Transparantie over wat inwoners wél en niet konden beïnvloeden.
• Langdurige herkenbaarheid: Een visueel en inhoudelijk concept dat door de jaren heen herkenbaar blijft.
Het participatieplan dient als blauwdruk voor het hele traject. Hierin worden vijf thema’s benoemd: wonen, werken, ontmoeten, opgroeien en zorg. Deze thema’s brengen beleidsmatige doelen en de leefwereld van inwoners samen.
We ontwikkelden ‘Thuus in Nij Pekel’ als herkenbaar communicatieconcept. Het idee achter het concept was om de dorpsvernieuwing niet alleen zichtbaar, maar ook voelbaar te maken voor de inwoners. Het communicatieconcept ‘Thuus in Nij Pekel’, met de vijf gekleurde schoppen als kern, maakt de vernieuwing tastbaar en zichtbaar in het dorp. Elke schop vertegenwoordigt een van de vijf thema’s en markeert (fysieke) locaties waar veranderingen plaatsvinden. Dit visuele symbool geeft inwoners direct inzicht in wat er speelt en versterkt het gevoel van betrokkenheid. De schoppen bevatten QR-codes die inwoners direct toegang geven tot een online platform met informatie en updates over projecten.
Daarnaast spelen persoonlijke verhalen van inwoners en professionals een belangrijke rol. Deze verhalen worden gedeeld via verschillende kanalen, waardoor het project authentiek en herkenbaar wordt. Deze verhalen versterken het draagvlak en zorgden voor een sterke verbinding tussen de gemeenschap en het project.
De participatieaanpak richt zich op actieve betrokkenheid van inwoners en belanghebbenden, waardoor iedereen zich gehoord voelt en concrete invloed kon uitoefenen op de plannen. Belangrijke momenten in het traject waren:
• Aftrapbijeenkomst: Bijna 200 inwoners deelden hun ideeën en aandachtspunten via interactieve plattegronden.
• Themasessies: Verdiepende sessies, zoals over de historische waarde van het dorp, boden extra inzichten. Inwoners konden hierbij in kleine groepen zelf input geven.
• Gesprekken met organisaties: Lokale partijen zoals woningcorporaties, scholen en sportverenigingen leverden praktische input die direct in de plannen werd verwerkt.
• Feedback op toekomstscenario’s: In de zomer van 2024 werden drie toekomstschetsen van Specht Architecten besproken met inwoners. Feedback op deze varianten wordt verwerkt in de definitieve visie.
In Nieuwe Pekela werd gekozen voor een open proces waarin inwoners vanaf het begin betrokken waren, in tegenstelling tot vergelijkbare projecten waar plannen vaak eerst intern worden ontwikkeld. Deze aanpak leidde niet alleen tot een sterker plan, maar ook tot meer vertrouwen en eigenaarschap in de gemeenschap. Het Rijk en de provincie zien het project als een waardevol voorbeeld van succesvolle participatie.
WETHOUDER ELLEN VAN KLAVEREN, GEMEENTE PEKELA
Of nieuwsgierig geworden naar meer Vonc? Wie weet kunnen we samen een vuurtje aanwakkeren.